Teren gminy Łopiennik Górny znajduje się w obrębie obszarów archeologicznego Zdjęcia Polski. Pod względem archeologicznym gmina jednak nie jest dobrze rozpoznana. W latach 80-tych stanowiska archeologiczne zarejestrowano na terenie miejscowości:
- Dobryniów
- Kolonia Dobryniów
- Łopiennik Dolny
- Kolonia Łopiennik Dolny
- Łopiennik Górny
- Łopiennik Nadrzeczny
- Łopiennik Podleśny.
Warunki fizjograficzne dobre dla osadnictwa sprawiły, iż tereny te były penetrowane, jak można sądzić na podstawie zebranego materiału archeologicznego, od środkowej epoki kamienia do późnego średniowiecza, przy czym przeważa osadnictwo datowane na epokę brązu. Liczne jest również osadnictwo pradziejowe, zwłaszcza neolityczne - kultury pucharów lejkowatych. Tworzyły się bogate skupiska osadnicze, gęsto zasiedlane, o czym świadczy nagromadzenie zabytków ruchomych, odkrywanych na powierzchni do 0,5 ha, liczne osady prawdopodobne i ślady osadnicze.
Znajdują się tu dwa cieki - rzeka Wieprz i jej lewobrzeżny dopływ - rzeczka Łopa. Osadnictwo skupiło się w dolinach tych rzek, po obu ich brzegach. Część północno-wschodnia i północno-zachodnia obszaru są ubogie pod względem liczby stanowisk.
Na uwagę zasługują ze względu na znalezione tu bogate materiały krzemienne i/lub charakterystyczną ceramikę następujące stanowiska:
DOBRYNIÓW:
- Pow. 0,5 ha, osada kultury strzyżowskiej, osada prawdopodobna datowana na okres wpływów rzymskich oraz ślad osadniczy, związany z neolityczną kulturą pucharów lejkowatych;
- Pow. 0,5 ha, osada datowana na wczesną epokę brązu, osady prawdopodobne- pradziejowa nieokreślona bliżej oraz datowane na II okres epoki brązu, okres wpływów rzymskich IX w. a także ślad osadniczy, związany z neologiczną kulturą pucharów lejkowatych;
KOLONIA DOBRYNIÓW:
- W 1944 r. odkryto na polu Adama Marciniaka grób skrzynkowy z obstawą kamienną, związany z neolityczną kulturą amfor kulistych, jego losy nie są znane;
- Stanowisko zlokalizowane na terenie piaskowni - ślad osadnictwa z przełomu epoki kamienia i wczesnej epoki brązu, osada prawdopodobna z XII – XIII w.;
ŁOPIENNIK DOLNY:
- Powierzchnia 1 ha, bogate osadnictwo epoki brązu - kultury łużyckiej i kultury trzcinieckiej, wczesnośredniowieczne oraz nieokreślone;
- Osada o pow. 0,5 ha, osadnictwo neolitycznej kultury pucharów lejkowatych.
Na terenie gminy znajdują się także dwa stanowiska, znane tylko z literatury jako cmentarzyska wczesnośredniowieczne, nie zweryfikowane dotychczas. Są to Dobryniów i Łopiennik Dolny.
KOLONIA ŁOPIENNIK DOLNY:
- Na stanowisku odkryto grób skrzynkowy z obstawą i wyposażeniem, związany z neolityczną kulturą amfor kulistych;
ŁOPIENNIK PODLEŚNY:
- Osada o pow. 1 ha, osadnictwo neologicznej kultury pucharów lejkowatych oraz związane z wczesną epoką brązu;
- Osada o pow. 1 ara, prawdopodobnie osadnictwo neolitycznej kultury pucharów lejkowatych oraz wczesnośredniowieczne - do X w.
Stanowiska archeologiczne zarejestrowano także na terenie miejscowości:
- Marynin
- Wola Żulińska
- Żulin
- Żulin Kolonia.
Korzystne dla osadnictwa warunki stworzyła główna rzeka tego obszaru - Wieprz i liczne drobne cieki, płynące równoleżnikowo. W dolinie Wieprza i dolinkach tych cieków tworzyły się niewielkie skupiska osadnicze. Znaleziska potwierdziły istnienie głównie stanowisk i małych o powierzchni do 1 ha - osad prawdopodobnych śladów osadniczych. Związane są one przede wszystkim z wczesną epoką brązu, a także epoką brązu i kulturą łużycką, okresem wpływów rzymskich i wczesnym średniowieczem. Swoiste skupisko osadnicze, reprezentujące bogate osadnictwo wczesnej epoki brązu i epoki brązu, zlokalizowane jest na terenie miejscowości Borowica.
Część północno-wschodnia i wschodnia obszaru jest jałowa pod względem liczby stanowisk.
Na uwagę zasługują ze względu na znalezione tu bogate materiały krzemienne i/lub charakterystyczną ceramikę następujące stanowiska:
BOROWICA:
- Bogata osada kultury trzcinieckiej, datowana na II okres epoki brązu, ślad osadnictwa kultury świderskiej paleolitu schyłkowego;
- Osada o pow. 0,5 ha związana z kulturą łużycką, ślady osadnictwa datowane na wczesną epokę brązu i epokę brązu oraz nieokreślone chronologicznie materiały krzemienne;
- Osada o pow. 1 ha, ślady osadnicze związane z kulturą łużycką oraz datowane na wczesną epokę brązu, a także nieokreślone materiały krzemienne i wczesne średniowiecze;
- Osada o pow. 0,5 ha neolitycznej kultury pucharów lejkowatych, osad prawdopodobna; datowana na wczesną epokę brązu;
- Osada kultury trzcińskiej datowana na II okres epoki brązu, ślad osadnictwa związany prawdopodobnie z mezolitem;
Na terenie gminy znajdują się także stanowiska archeologiczne o własnej formie terenowej:
MARYNIN KOLONIA:
- kurhan wczesnośredniowieczny, wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego;
ŻULIN
- średniowieczny gródek stożkowaty, wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego
- obiekt, będący prawdopodobnie kurhanem, znajdujący się w parku na terenie byłego folwarku.
Źródło: strona internetowa Gminnego Ośrodka Kultury w Łopienniku Górnym www.goklopiennik.org
Źródło: Strona internetowa Urzędu Gminy: www.lopiennikgorny.pl
